Odzysk i przygotowanie papieru, tworzyw sztucznych, metali oraz szkła do recyklingu z odpadów komunalnych z wykorzystaniem najnowszych osiągnięć technologicznych, w tym separatorów optycznych 4-tej generacji TITECH autosort. Takie możliwości zapewnia sortownia odpadów Byś w Warszawie, bez względu czy jest to strumień odpadów zmieszany czy zebrany selektywnie.

Odzysk frakcji materiałowych ze strumienia odpadów komunalnych z przeznaczeniem ich do recyklingu stał się jednym z najistotniejszych priorytetów w gospodarowaniu odpadami w Europie. Również w Polsce osiągniecie wymaganych poziomów ponownego wykorzystania i recyklingu frakcji materiałowych z odpadów komunalnych pochodzących z gospodarstw domowych jest największym wyzwaniem.

Najnowocześniejsza sortownia odpadów w Polsce

W Warszawie w firmie Byś zbudowano w latach 2010-2011, a w 2013 r. poddano dalszej rozbudowie, instalację zaliczaną do najbardziej nowoczesnych instalacji na świecie, służącą do sortowania odpadów komunalnych zmieszanych oraz zbieranych selektywnie. Przy tworzeniu koncepcji tej instalacji wykorzystano doświadczenia z wielu rynków europejskich, ale i zmieniające się uwarunkowania w gospodarowaniu odpadami w Polsce oraz wzrost znaczenia odzysku i przygotowania frakcji materiałowych takich jak papier, tworzywa sztuczne, metale i szkło do recyklingu czy ponownego użycia. Koncepcja tej instalacji powstała niewiele ponad rok po wejściu w życie nowej dyrektywy odpadowej 2008/98/WE z 2008 roku. Dyrektywa ta w sposób bardzo jednoznaczny wskazała na priorytet, jakim winien się stać recykling i określiła czasookres w jakim winien zostać osiągnięty, co najmniej 50% poziom odzysku i recyklingu papieru, tworzyw sztucznych, szkła i metali w roku 2020. W 2012 roku zapisy dyrektywy znalazły odzwierciedlenie w krajowym ustawodawstwie, najpierw ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach a następnie w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami z 29.05.2012 roku. Mając to na uwadze, właściciel firmy Byś , podjął decyzję o poszukiwaniu bardziej skutecznych i efektywnych rozwiązań niż te dotychczas funkcjonujące w Polsce. W efekcie stworzono koncepcję wykorzystując automatyzację procesu sortowania oraz szereg innowacyjnych rozwiązań z rynku europejskiego. Instalacja ta jest również pierwszą instalacją w Polsce, gdzie zostały zastosowane separatory optyczne TITECH autosort 4 najnowszej generacji.

Jak przebiega proces sortowania?

W pierwszym etapie inwestycji skoncentrowano się na właściwym przygotowaniu odpadów do procesu, m.in. poprzez zastosowanie urządzenia do rozrywania worków z odpadami oraz wydzielania odpadów tarasujących w kabinie wstępnego sortowania. Następnie w układzie sit bębnowych odpady zostają podzielone na frakcje granulometryczne. Frakcja < 60 mm zostaje kierowana do biologicznego przetwarzania odpadów. Frakcja > 300 mm do sortowania manualnego w kabinie sortowniczej, a frakcja w zakresie 60 – 300 mm trafia najpierw na układ separatorów wydzielających metale żelazne, a następnie na układ separatorów optycznych TITECH autosort. Z uwagi na dużą przepustowość instalacji wynoszącą nawet > 30 Mg/h, strumień odpadów trafia na dwa separatory optyczne wydzielające tworzywa sztuczne, które następnie trafiają na separatory balistyczne.

W tym miejscu tworzywa sztuczne zostają podzielone na frakcję przestrzenną (butelki, pojemniki) oraz frakcję płaską (folie, tekstylia). Frakcja płaska trafia na dwa separatory optyczne TITECH autosort 4, które wydzielają w zależności od potrzeb rynkowych bądź folie PE mix bądź folię PE transparentną. Folia ta trafia do kabiny sortowniczej, gdzie następuje jej kontrola jakości przez 2-4 osoby. Frakcja przestrzenna kierowana zostaje na układ trzech separatorów optycznych TITECH autosort 4, wyposażonych w tzw. system „track sorting”. Ostatecznie automatycznie wydzielanych jest aż 6 różnych frakcji materiałowych, takich jak: PET transparentny, PET niebieski, PET zielony, PE, PP oraz PS lub kartoniki po produktach spożywczych (tzw. wielomateriałówka). Należy podkreślić, że do kontroli jakości tych frakcji – doczyszczania – łącznie potrzebnych będzie max. 4-6 osób. W ten sposób zostaje zapewniony maksymalny poziom odzysku frakcji przeznaczonych do recyklingu tworzyw sztucznych.

Po wydzieleniu i rozsortowaniu tworzyw sztucznych następuje automatyczne wydzielenie papieru, podobnie jak wcześniej, z wykorzystaniem dwóch separatorów optycznych TITECH autosort. Papier trafia do kabiny celem kontroli jakości i doczyszczenia. Z pozostałego strumienia zostają ostatecznie wydzielane metale nieżelazne poprzez separator prądów wirowych, a następnie jeszcze jeden separator optyczny TITECH autosort z frakcji balastowej wydziela frakcje nadające się do produkcji paliwa alternatywnego i dalej odzysku energetycznego.

Zastosowany proces technologiczny pozwala na maksymalizację odzysku frakcji materiałowych ze strumienia odpadów do > 90% ich udziału w strumieniu. Znacząca część trafia do recyklingu, pozostałość do produkcji paliwa alternatywnego, a więc jest odzyskiwana energetycznie. Proces pozwala na wydzielanie tych frakcji materiałowych, które bez automatyzacji procesu trafiłyby na składowisko. Automatyzacja pozwala również ograniczyć ilość niezbędnych osób, które manualnie sortują lub doczyszczają określone frakcje materiałowe i w ten sposób obniża koszty eksploatacyjne. W efekcie możliwe jest odzyskiwanie materiałów, których człowiek nie jest w stanie wysortować lub z uwagi na niską efektywność sortowania manualnego byłoby to ekonomicznie nieopłacalne.

Jaki będzie dalszy los instalacji?

Technologie te będą tylko wówczas spełniały swoją funkcję, jeżeli będzie do nich trafiał strumień odpadów. Instalacja ta otrzymała status Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych, a więc od lipca 2013 roku winna mieć zapewniony strumień odpadów komunalnych. Rzeczywistość jednak okazała się się z goła inna. Brak wskazania instalacji jako tej do której winien trafić strumień odpadów i ogłaszanie przetargu na odbiór i zagospodarowanie bez uwzględnienia w kryteriach oceny ofert premiowania postępowania z odpadami, zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami, może doprowadzić do tego, że już w przyszłym roku ta niewątpliwie dzisiaj najskuteczniejsza i najbardziej efektywna instalacja do sortowania odpadów komunalnych w Polsce będzie musiała zostać wyłączona.

TITECH autosort 4

TITECH autosort 4 jest urządzeniem następnej generacji systemów wspomaganych czujnikami. Pierwszy system skanujący za pomocą czujników bliskiej podczerwieni (NIR), który nie wymaga zewnętrznych źródeł światła ze względu na zastosowanie technologii FLYING BEAM®. Dzięki temu TITECH autosort 4 jest najbardziej wydajnym energetycznie i łatwym w utrzymaniu systemem dostępnym na dzień dzisiejszy, łączącym wysoką wydajność i przepustowość z niskim zużyciem energii i redukcją obciążeń węglowych.

Źródło:Logistyka Odzysku 9 (4/2013), str. 34-36